Women’s History Month
Deze maand vragen wij extra aandacht voor vrouwen die zich op allerlei manier hebben ingezet om onze gezamenlijke droom 'lepra de wereld uit helpen' waar te maken. Laat u elke week inspireren door een nieuw verhaal.
Saar van Ommen
We sluiten Women’s History Month af met de toekomst: Saar van Ommen studeert Geschiedenis aan de Universiteit Utrecht en onderzocht de invloed van het Europese expansionisme en kolonialisme op de discriminatie van leprapatiënten. Standpunten van destijds die we helaas nog steeds terugzien in de huidige discriminerende wetten voor deze kwetsbare groep mensen. Tijdens Wereldlepradag vertelden we al meer over de actuele 132 wetten in 23 landen die leprapatiënten nog steeds discrimineren. Interessant dat een jonge studente dit thema voor haar onderzoek heeft gekozen. Zo maakt zij deze – voor velen vergeten en onbekende ziekte – ook onder haar leeftijdsgenoten bekend.
Saar kwam tot de conclusie dat de Europese expansiedrift en het kolonialisme een zekere rol hebben gespeeld bij de hedendaagse discriminatie van leprapatiënten. Ook de ontdekking van de leprabacterie in dezelfde tijd was van invloed, aangezien dit het algemene geloof dat lepra besmettelijk was versterkte. Deze overtuiging leidde tot grote paniek onder de Europeanen en daarmee tot veel steun voor gedwongen uitsluiting via kolonies. Voor koloniale heersers was dit een uitgelezen kans om controle uit te oefenen, superioriteit uit te dragen en de bevolking op te delen in kolonies. Dit beleid werd vertaald naar een officiële 19e-eeuwse wetgeving, waaruit veel van de hedendaagse discriminatie en schending van mensenrechten voortvloeiden. Wilt u het hele onderzoek van Saar lezen? Klik op deze link om het paper (Engelstalig) te downloaden.
Ruth Pfau
Ruth Pfau was een Duitse arts en non die haar leven wijdde aan het bestrijden van lepra in Pakistan. Ze wordt gezien als de Moeder Teresa van Pakistan.
In 1960 was Dr. Pfau voor het eerst getuige van lepra. ‘Ik zag een jonge mannelijke leprapatiënt die op zijn handen en voeten door het vuil een apotheek in kroop, zoals een hond. Alsof het heel normaal was. Ik was geschokt!’ Dr. Pfau besloot in het hele land lepraklinieken op te zetten. Ze redde kinderen die jarenlang door hun ouders in grotten en koeienhokken waren opgesloten, omdat ze doodsbang waren dat hun kinderen besmettelijk waren. Daarnaast trainde ze Pakistaanse artsen, organiseerde ze geldinzamelingsacties en richtte ze het Pakistaans Nationale Leprabestrijdingsprogramma op. Dr. Pfau heeft met haar inspanningen honderdduizenden mensen een waardig leven teruggegeven. En door haar inspanningen werd de ziekte 36 jaar later, in 1996, onder controle verklaard.
Alice Ball
De Amerikaanse scheikundige Alice Augusta Ball (1892-1916) was de eerste vrouw die een master behaalde aan de Universiteit van Hawaï en werd vervolgens de eerste vrouwelijke scheikundig professor van de universiteit. Ball, slechts 23 jaar oud, ontwikkelde een baanbrekende behandeling voor lepra, een ziekte die voorheen weinig kans had op herstel en slachtoffers in ballingschap dwong. Ball’s injecteerbare olie-extract redde talloze levens en was tot de jaren 40 de beste behandeling voor lepra.
Helaas stierf ze voordat ze de bevindingen kon publiceren. De president van de Universiteit van Hawaï probeerde het onderzoek als het zijne te claimen, totdat de voormalige supervisor van Ball publiekelijk sprak dat ze de eer verdiende voor de levensreddende injectie. Het was pas in de 21e eeuw dat haar prestaties volledig werden erkend.
Ciska Anten
In 1960 was Ciska Anten op bezoek bij haar zoon Hans, die in Tanzania werkte als tropenarts. Ze vond het schokkend om te zien hoe mensen met lepra daar behandeld werden. Haar zoon vroeg haar om te helpen de bouw van een lokaal ziekenhuis voor leprapatiënten mogelijk te maken – mensen met lepra werden niet toegelaten in algemene ziekenhuizen.
Eenmaal terug in Nederland zette Anten een geldinzamelingsactie op. Ze greep elke kans om het publiek over lepra te vertellen. Tijdens haar activiteiten ontmoette ze de zeer toegewijde lepra-arts Dick Leiker. Ze deelden met elkaar een droom: lepra de wereld uit helpen. Zo werd de Leprastichting op 30 maart 1967 geboren.